Nació de la nada (Ekidaja tatuakaitu dijabarae)

94
Foto: Alexeiev Ramos.

Donde solo había naturaleza virgen, una mujer Warao vio una pieza formidable.

Ina inamonina waitu jatanae obakuana baitu mianare ana tanae, nonae, yaotae sanuka, takore obonona a jau tanae. Musabera bajinae a nona kakotai.

No solo la vislumbró, la elaboró. Trabajo le costó, más eso no importó, lo significativo fue el resultado.

A yaota a joto eku yaune ibajinae a necenobo tuma a inaminamo a noko ejú idanoko dakate.

Estaba en su interior, desde siempre, impregnada en el ADN que le legaron sus ancestros, instalada en sus bases y cimientos.

Monida waitu kuarimajabae a obonobu irida rone, obonobuturu rone, daisa tuma emoa obonobunaka tanae tamaja a obonona a jau a warana nome musabera waitu jakanae.

Le tomó mucho tiempo, excediendo con creces el que podamos pensar, sin que ello representara un obstáculo, su mandato medular e intrínseco, íntimo y esencial, era terminarla.

Nonubu yorikuare abanaka, yarokota omi, jokoji aisia waitu ja, jobaji ajaka tane.

Consistió en un esfuerzo paciente, hasta cristalizar el milagro. Sin moldes ni maquetas, sin químicos ni tratamientos, únicamente con sol, agua, tierra y viento.

Ekidarone tatukaitu jatanae, siborori yakaeraja asabana ekida tane.

De la nada hacia un total, hermoso, bello, casi perfecto jarrón. En nuestra nomenclatura pudiera llamársele vasija, en la aborigen: “nona”.

Waraotuma dakate a noko, nona namoninae.

Las culturas se preservan a través de su peculio cultural y realizaciones, la Warao está a años luz de fenecer.

Ka namina tuma are yaorone ja, iabanaka nonubuia kuare, warao tuma joida abiji a joko.  

Traducción: Sofia Cepeda.

Sigue todas nuestras entrevistas y la información que se produce desde las regiones uniéndote a nuestros canales de TelegramWhatsApp y descarga nuestra App.